Obowiązkowemu opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne podlegają niemal wszyscy pracujący, zatrudnieni na umowę o pracę, umowę-zlecenie czy prowadzący działalność gospodarczą. Wyjątkami wśród osób pracujących są prokuratorzy, uczniowie, studenci, emeryci oraz rolnicy, którzy podlegają pod KRUS. Ubezpieczeniem objęte są również osoby zarejestrowane jako bezrobotne w urzędach pracy.
Świadczenia, które opłacane są poprzez odprowadzanie składek do ZUS, to ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Co zapewnia każde z nich? Emerytalne jest ubezpieczeniem na wypadek niezdolności do pracy z powodu starości czyli płatnik po osiągnięciu wieku emerytalnego otrzymuje wypłacaną przez ZUS comiesięczną emeryturę.
Rentowe jest gwarancją świadczenia pieniężnego w przypadku niezdolności do pracy z powodu inwalidztwa lub śmierci żywiciela. Renta jest rekompensatą za utracone wynagrodzenie.
Wypadkowe jest świadczeniem przyznawanym osobom, które uległy nieszczęśliwemu wypadkowi podczas pracy. Natomiast zdrowotne zapewnia dostęp do świadczeń zapewniających leczenie.