Kredyt hipoteczny w literaturze przedmiotu jest zazwyczaj definiowany w dwojaki sposób. Niektórzy autorzy pojęcie tego rodzaju kredytu opierają jedynie o przymiotnik „hipoteczny”, który odnosi się do prawnej formy zabezpieczenia kredytów, którą jest hipoteka. Taka definicja kredytu hipotecznego nie mówi niestety nic o celach czy terminie spłaty takiego zobowiązania. Hipoteka z reguły jest pewnym zabezpieczeniem kredytu, ale również stosunkowo drogim, które opłacalne staje się dopiero w przypadku rozłożenia w czasie kosztów jego ustanowienia. Biorąc pod uwagę powyższy fakt jest ona atrakcyjnym zabezpieczeniem dla kredytów zarówno średnio, jak i długoterminowych, które są udzielane na finansowanie inwestycji rzeczowych. Nieruchomość obciążona hipoteką może, lecz nie musi być przedmiotem kredytowanej inwestycji. Najważniejsza w tym wszystkim jest jej realna wartość, czyli cena, którą zawsze można otrzymać w przypadku jej zbycia na drodze licytacji, a także ewentualność jej wynajęcia. Biorąc pod uwagę powyżej zaprezentowane aspekty, a w szczególności fakt, iż przedmiot zarówno kredytu, jak i hipoteki nie muszą być ze sobą powiązane, nie ma zasadniczych ograniczeń co do rodzaju inwestycji, które są finansowane za pomocą kredytu hipotecznego. Z tego też względu, mogą one dotyczyć inwestycji w nieruchomości, jaki w ruchomości.
Drugie podejście do określenia pojęcia kredytu hipotecznego obejmuje jego charakterystyczne cechy, którymi są:
⦁ powiązanie przedmiotu kredytu z przedmiotem zabezpieczenia,
⦁ długi czas spłaty,
⦁ zabezpieczenie na nieruchomości w postaci hipoteki,
⦁stosunkowo niskie oprocentowanie ze względu na dosyć mały stopień ryzyka kredytowego,
⦁możliwość sprzedaży wierzytelności, które są zabezpieczone hipotecznie na rynku kapitałowym lub za pomocą listów zastawnych, czyli długoterminowych papierów wartościowych.
Pomimo iż w literaturze przedmiotu używana jest najczęściej pierwsza z przytoczonych definicji, to druga oddaje istotę zarówno kredytu hipotecznego, jak i samej bankowości hipotecznej.
