Na wartość ciśnienia wpływa wiele czynników. Ciśnienie tętnicze pozwala ocenić stan zdrowia badanej osoby. Zarówno wysokie, jak i niskie ciśnienie krwi wymaga diagnozy i podjęcia leczenia.
Przyczyny i objawy niskiego ciśnienia tętniczego
Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew napiera na ściany tętnic. Jest to jeden z podstawowych parametrów, dzięki któremu można ocenić stan zdrowia człowieka. Jego wartość jest zmienna i zależy m.in. od wieku, pory dnia, podejmowanych aktywności. Pomiaru dokonuje się metodą Korotkowa – za pomocą słuchawek lekarskich i sfigmomanometru – lub elektronicznym ciśnieniomierzem. Prawidłowe ciśnienie tętnicze dla osób dorosłych powinno wynosić 100–139/60–89 mmHg. Wartości powyżej oznaczają nadciśnienie, a poniżej – niedociśnienie. Oba stany wymagają konsultacji lekarskiej i leczenia.
Niskie ciśnienie tętnicze jest fachowo określane jako hipotensja. To stan, kiedy jego wartość spada poniżej 100/60 mmHg. Przyczyn niedociśnienia może być kilka: niewydolność serca i inne choroby układu krążenia, niedoczynność tarczycy, zaburzenia gospodarki hormonalnej, odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, krwotok oraz przyjmowanie niektórych leków. W wielu przypadkach skłonność do niskiego ciśnienia tętniczego jest dziedziczna.
U osób, które mają za niskie ciśnienie tętnicze, mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości, do których zalicza się:
- uczucie przewlekłego zmęczenia,
- problemy z koncentracją,
- zawroty głowy i mroczki przed oczami,
- nadmierną senność,
- omdlenia,
- bladość powłok skórnych,
- oziębienie dłoni i stóp,
- ból głowy, najczęściej o charakterze uciskowym.
Niekiedy niskiemu ciśnieniu tętniczemu towarzyszą objawy kardiologiczne: zaburzenia rytmu serca, przyspieszone i wysokie tętno, a także duszność.
Leczenie niskiego ciśnienia krwi
Niskie ciśnienie krwi, któremu towarzyszą nieprzyjemne objawy, wymaga konsultacji lekarskiej. Postępowanie w przypadku hipotensji obejmuje działania farmakologiczne i niefarmakologiczne. Leki podaje się dopiero wtedy, kiedy inne metody nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Stosuje się środki farmakologiczne zatrzymujące sód w organizmie i takie, które zwężają naczynia krwionośne.
Niefarmakologiczne leczenie niskiego ciśnienia krwi polega na:
- piciu dużej ilości płynów – minimum 2,5 litra na dobę,
- dosalaniu potraw – ilość spożywanej soli powinna u takich osób wynosić 10 g na dzień,
- codziennej aktywności fizycznej: spacery, nordic walking, jogging, pływanie, jazda na rowerze, gimnastyka w domu,
- stosowaniu rajstop uciskowych, które poprawiają krążenie.
Przyczyny wysokiego ciśnienia tętniczego
Nadciśnienie rozpoznaje się u osób, u których wartość ciśnienia tętniczego krwi przekracza 140/90 mmHg. Choroba może mieć charakter pierwotny lub wtórny – wywołują ją schorzenia innych narządów, np. nerek. Nadciśnienie jest poważnym problemem zdrowotnym. Szacuje się, że do 2025 roku na świecie będzie aż 1,5 miliarda chorych.
Na wysokie ciśnienia krwi składa się kilka czynników genetycznych i środowiskowych. Należą do nich: nieprawidłowa dieta (nadmierne spożycie sodu), otyłość, mała aktywność fizyczna, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, niektóre leki, substancje toksyczne, a także choroby nerek, nadnerczy lub schorzenia neurologiczne.
Przez długi czas nadciśnienie tętnicze może nie dawać żadnych objawów. Jako pierwsze pojawiają się najczęściej: bóle głowy, zaczerwienienie skóry twarzy, łatwe męczenie się, bezsenność i nadmierne pobudzenie. Z czasem choroba prowadzi do groźnych powikłań: niedokrwiennego udaru mózgu, zawału serca, trwałego uszkodzenia nerek.
Jak leczyć nadciśnienie?
Leczenie nadciśnienia polega na stosowaniu środków farmakologicznych o działaniu moczopędnym, hamującym aktywność angiotensyny i aktywność układu współczulnego oraz blokującym przenikanie wapnia do mięśni tętnic. Duże znaczenie w terapii ma zmiana nawyków i stylu życia. Osoba chora powinna stosować dietę – spożywać więcej warzyw i owoców, zmniejszyć podaż soli, wykluczyć z jadłospisu dania smażone, przetworzone i fast foody, a także zrezygnować z używek i zadbać o codzienną aktywność fizyczną.
