Zmysły są niezbędne człowiekowi. Pozwalają nam odbierać bodźce ze świata i cieszyć się nimi. Często mówi się o niewidomych czy głuchoniemych, którzy utracili – bądź nigdy nie posiadali zmysłu wzroku czy słuchu. Słyszy się również o osobach sparaliżowanych lub chorych, którzy nie odczuwają dotyku. Co jednak ze zmysłami węchu i smaku? Człowiek również może je utracić. Utrata i zaburzenia zmysłów węchu i smaku to złożone zjawiska. Częściej występuje zaburzenie lub utrata odczuwania zapachów niż smaków. Jednak zazwyczaj utracenie zmysłu smaku łączy się bezpośrednio z zaburzeniami zmysłu węchu. Przyczyny tego ostatniego mogą wynikać z problemów neurogennych lub uszkodzenia błony śluzowej nosa. Problemy neurogenne w tym wypadku dotyczą uszkodzenia receptora w błonie śluzowej nosa, samego nerwu węchowego lub dróg węchowych w mózgu. Konieczne do zdiagnozowania zaburzeń lub utraty zmysłów powonienia i smaku jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu. Niezbędne jest zebranie wiedzy o przebytych urazach, paleniu papierosów, piciu alkoholu, stosowania leków i narażeniu zawodowym. Lekarz powinien również zwrócić uwagę na występowanie obniżenia możliwości intelektualnych lub zmiennych nastrojów u pacjenta. Często w celu diagnostycznym przeprowadza się badania laryngologiczne i internistyczne. Przyczynami utraty powonienia czy też smaku mogą być choroby nosa i zatok przynosowych, stany po infekcji górnych dróg oddechowych, przebyty uraz czaszkowo-mózgowy, krwotok podpajęczynówkowy, mnogie zapalenie nerwów czaszkowych, zapalenie opon mózgowych, cukrzyca, niedoczynność tarczycy lub marskość wątroby. Utrata powonienia może być również spowodowana naciskiem guza mózgu. Wpływ na zmysły smaku i węchu mogą mieć również zażywane przez pacjenta leki przeciwpadaczkowe, przeciwreumatyczne czy przeciwbólowe. Czasem jednak mimo dokładnego wywiadu lekarzom nie udaję się ustalić źródła problemu. Utrata i zaburzenia zmysłów węchu i smaku zawsze powinna być dla nas zjawiskiem wyjątkowym. Powinniśmy niezwłocznie udać się z problemem do lekarza.
