W Polsce blisko 23% chorych przejawia zaburzenie stanu odżywienia. Niedożywienie przeważnie występuje wśród chorych z nowotworami złośliwymi (85%), z dolegliwościami zapalnymi jelit (80%), w wieku podeszłym (50%) i u chorych z dolegliwościami układu oddechowego (45%). Doświadczenia pokazują, iż u co trzeciego właściwie odżywionego pacjenta niedożywienie rozwija się po rozpoczęciu kuracji, natomiast u 70% niedożywionych przed przyjęciem do szpitala, efekty niewłaściwej podaży pokarmu zwiększają się w trakcie pobytu w nim.
Leczenie żywieniowe?
Leczenie żywieniowe jest to podawanie drogą pozajelitową czy dojelitową (czy oboma równocześnie) składników energetycznych oraz azotu w ilościach pokrywających bieżące potrzeby pacjentów, jacy nie mogą odżywiać się prawidłowo czy odżywiają się w sposób niewłaściwy. Leczenie żywieniowe jest nieodłączną częścią kuracji, prowadzoną w celu poprawy czy utrzymania stanu odżywienia lub /oraz właściwego rozwoju, poprawy rokowania oraz przyspieszenia wyleczenia i/lub w celu zapewnienia stosowania pozostałych form leczenia.
Leczenie żywieniowe – dla kogo jest przeznaczone oraz w jakich wypadkach należy je wykorzystywać?
Co wywołuje tzw. niedożywienie szpitalne? Przede wszystkim choroba oraz towarzyszące jej skutki, tj. braku apetytu oraz obniżenie łaknienia, lekkostrawna dieta szpitalna, i również obowiązkowe „głodówki” w czasie przygotowań do badań diagnostycznych oraz w czasie okołooperacyjnym. Nie bez znaczenia jest także brak zainteresowania zespołu medycznego żywieniem pacjenta. A przecież nie podlega wątpliwości, iż podaż posiłków jedzonych przez chorego winna być tak samo kontrolowana oraz sprawdzana jak podawane terapie lekowe. Gdy pacjent nie może żywić się odpowiednio w sposób naturalny, potrzebne jest wykorzystanie leczenia żywieniowego. Jest parę rodzajów leczenia żywieniowego. Najłatwiejszym oraz podstawowym, kierowanym do pacjentów z niewielkimi deficytami energetyczno-białkowymi, jest zmiana diety doustnej i dołączenie doustnych środków odżywczych. Żywienie kliniczne można prowadzić także dojelitowo i pozajelitowo. Robi się to w celu poprawy całościowej formy pacjenta, ponieważ dieta taka jest szybko przyswajalna oraz zawiera wszelkie potrzebne elementy pokarmowe. Wywołuje to szybkie uzupełnienie niedoborów żywieniowych. Żywienie pozajelitowe (dożylne) zarezerwowane jest dla chorych w okresach okołooperacyjnych i z niezwykle niebezpiecznymi zaburzeniami, u których nie można wykorzystać żywienia doustnego, dożołądkowego lub dojelitowego. Żywienie dożylne winno jednakże być wykorzystywane możliwie najkrócej ze względu na możliwość pojawienia się niebezpiecznych zmian w jelicie.
Po co leczenie żywieniowe?
Przez wiele lat uważano, iż niedożywienie, popularne w mało uprzemysłowionych krajach Afryki oraz Azji, nie występuje w zaawansowanych gospodarczo bogatych krajach zachodnich. Pod koniec lat sześćdziesiątych, gdy do praktyki klinicznej wprowadzono analizę stanu odżywienia, okazało się, iż rozmaitego stopnia niedożywienie występuje u blisko połowy pacjentów leczonych w szpitalach. Niedożywienie występuje przeważnie u chorych w wieku podeszłym (50%), chorych z dolegliwościami układu oddechowego (45%), z chorobami zapalnymi jelit (80%) oraz z nowotworami złośliwymi (85%). Udowodniono także, iż aż u 30 % chorych właściwie odżywionych niedożywienie rozwija się po przyjęciu do szpitala, natomiast u 70% niedożywionych w czasie przyjęcia ulega ono dalszemu zwiększeniu w trakcie hospitalizacji. Tenże sam kłopot występuje u dzieci. Niedożywienie, a nawet skrajne wyniszczenie może pojawić się w czasie rozmaitych dolegliwości zaraz po narodzeniu dziecka, więc w czasie noworodkowym, czy w późniejszym okresie jego życia. Do istotnych przyczyn tego tzw. niedożywienia szpitalnego należą: choroba oraz jej efekty, takie jak złe odżywianie doustne z powodu braku apetytu, niesmaczna oraz lekkostrawna dietę szpitalną, zwiększone straty substancji wzmacniających w następstwie zaburzeń trawienia, przyswajania czy przetok pokarmowych, wzmożone zapotrzebowanie wywołane przyspieszeniem przemiany materii, głodzenie podczas wykonywania badań diagnostycznych oraz w okresie okołooperacyjnym i, ze strony pielęgniarek oraz specjalistów, brak zainteresowania odżywianiem chorych. Głodzenie niepowikłane, wywołane obniżeniem czy całkowitym zaprzestaniem przyjmowania pokarmu (np. anorexia nervosa, zaburzenia połykania, strajk głodowy) wywołuje odpowiedź obronną, w której organizm przystosuje się do braku pokarmu. Zużywa wówczas jako źródło energii przede wszystkim ustrojowe rezerwy tłuszczu natomiast oszczędza czynnościowo istotne białko, zebrane przede wszystkim w mięśniach. Dzięki tejże adaptacji do głodzenia czas przeżycia jest zazwyczaj długi oraz zależy od zasobów ustroju. Niedożywienie zazwyczaj rozwija się stopniowo przez tygodnie czy miesiące. Przywrócenie właściwej podaży pokarmu pozwoli na poprawę stanu odżywienia. Głodzenie powikłane, występujące w stanach ostrych, jest ponadto zwiększane przez ogólnoustrojową reakcję zapalną. Tenże typ niedożywienia rozwija się niezwykle intensywnie, równomiernie do nasilenia procesu zapalnego. Z żywieniowego punktu widzenia czas przeżycia zależy od rezerw (w tym wypadku białka) oraz szybkości ich wykorzystania. Czasem np. w czasie zakażenia chociażby stosowne żywienie nie jest w stanie polepszyć stanu odżywienia jest jednakże potrzebnym elementem leczenia, ponieważ redukuje wykorzystanie zasobów białka, dostarcza substratów do syntezy białek ostrej fazy oraz gojenia, wspiera efektywność leczenia oraz przedłuża czas przeżycia, dając czas na leczenie choroby podstawowej.
Źródło: http://abcmedyczne.pl/
